Снорри Стурлусон

Младшая Эдда (Часть 2)

trúir ræsir rekka

raun. Sér gjöf til launa.

Ráð á lofðungs lýða

lengr. Vex hverr af gengi.

27. Ískalda skar ek öldu

eik, var súð in bleika

reynd, til ræsis fundar

ríks. Emk kuðr at slíku.

Brjótr þá hersis heiti

hátt, dugir sæmð at vátta,

auðs af jarla prýði

ítrs. Vara siglt til lítils.

Þetta er álagsháttr. Hér hefr upp anat ok it fjórða vísuorð með fullu orði ok einni samstöfu, ok leiðir þat orð af inu fyrra vísuorði, en þær fimm samstöfur, erþá eru eftir, eru sér um mál. Þessi er inn fyrsti háttr, er ritaðr sé, þeirra er breytt er af dróttkvæðum hætti með fullu háttaskipti, ok heðan frá skal nú rita þær greinir, er skipt er dróttkvæðum hætti ok breytt með hljóðum ok hendingaskipti eða orðalengð, stundum við lagt, en stundum at tekit.

Þetta er tvískelft:

28. Vandbaugs veitti sendir

vígrakkr, en gjöf þakkat

skjaldbraks skylja mildum,

skipreiðu mér, heiða.

Fann næst fylkir unna

föl dýr at gjöf stýri

stálhreins. Styrjar deilis

stórlæti sá ek mæta.

Hér er í fyrsta ok þriðja vísuorði þat, er háttum skiptir. Hér standast hljóðfyllendr svá nær, at ein samstafa er í milli þeirra. Þeir gera skjalfhendur stuðlar, ok er inn fyrri upphaf vísuorðs, en hendingar standast sem first. En ef frumhending er í þeirri samstöfu, er næst er inni fyrstu, þá bregzt eigi skjálfhenda.

Þessi er detthendr háttr:

29. Tvær man ek hilmi hýrum

heims vistir ótvistar.

Hlaut ek á samt at sitja

seimgildi fémildum.

Fúss gaf fylkir hnossir

fleinstýri margdýrar.

Hollr var hersa stilli

hoddspennir fjölmennum.

Hér skiptast hættir í öðru ok fjórða vísuorði, ok ræðr in fjórða samstöfun háttunum.

Þetta er draugsháttr:

30. Þoll bið ek hilmis hylli

halda grænna skjalda

Askr beið af því þroska

þilju Hrugnis ilja.

Vígfoldar njót valdi

vandar margra landa,

nýtr vartu oss, til ítrar

elli, dolga fellir.

Hér er enn í öðru ok fjórða vísuorði þat, er háttum skiptir, ok ræðr hér in þriðja samstafa.

II

Nú hefr upp annat kvæði:

31. Stáls dynblakka stökkvi

stinngeðs samir minnask,

alms bifsæki aukum

Yggs feng, á lof þengils.

Odds bláferla jarli

örbrjót né skal þrjóta,

Hárs saltunnu hrannir

hrærum, óð at stæra.

Þetta heitir bragarbót. Hér skiptir háttum í fyrsta ok þriðja vísuorði. Hér standast sem first má stuðlar, en hendingar svá, at ein samstafa er á milli. Þat greinir háttuna.

Þenna hátt kalla men riðhendur:

32. Él þreifsk skarpt of Skúla

skýs snarvinda lindar,

egg varð hvöss höggum

hræs dynbrunnum runnin.

Seimþreytir bjó sveita

snjallr ilstafna hrafni,

Páll varð und fit falla

fram þrábarni arnar.

Hér skiptir háttum í öðru ok fjórða vísuorði. Standa þar hendingar báðar samt nær enda ok lúkast á einum hljóðstaf báðar, ok er betr, at samhljóðandi sé eftir aðra.

Þess háttr er kallat veggjat:

33. Lífs varð ránum at raunum,

reið sverð, skaðat mjök ferðum.

Stöng óð þrátt á þingi

þjóðsterk, liðu fram merki.

Hrauð, of hilmis bróður,

hvöss egg friðar ván seggjum,

spjót náðu blá bíta.

Búandamenn hlutu þar renna.

Hér er háttaskipti í öðru