Снорри Стурлусон

Младшая Эдда (Часть 2)

snotrum.

Oft hefir þings fyr þröngvi

þungfarmr Grana sprungit.

Hjörs vill rjóðr, at ríði

reiðmalmr Gnitaheiðar.

Vígs er hreytt at hættis

hvatt Niflunga skatti.

Þat eru liðhendr, er inn sami stafr stendr fyrir hendingar, ok þá er rétt ort liðhendr háttr, at í öðru ok í inu fjórða vísuorði sé oddhending ok skothending við þær hendingar, er í inu fyrra vísuorði eru, ok verðr þá einn upphafstafr allra þeira þriggja hendinganna.

Nú er sá háttr, er vér kölum rétthent:

42. Alrauðum drífs auði;

ógnrakkr firum Hlakkar

veit ek hvar vals á reitu

verpr hringdropa snerpir.

Snjallr lætr á fit falla

fagrregn jöfurr þegnum,

ógnflýtir verr ýtum

arm, Mardallar hvarma.

Hér eru aðahendingar í fyrsta ok þriðja vísuorði, en gætt at taka ór skothendur.

Enn er sá háttr, er vér köllum ina minni alhendu, þat eru skothendur í inu fyrsta vísuorði í báðum helmingum, svá sem hér segir:

43. Samþykkjar fremr sökkvi

snarr Baldr hjarar aldir.

Gunnhættir kan Grótta

glaðdrift hraða skipta.

Féstríðir kná Fróða

friðbygg liði tryggva.

Fjölnvinjaðr hylr Fenju

falr meldr alinveldi.

In minni alhenda er þá rétt ort, at haldit sé vísulengð saman. En ef henni er skotit í fulla alhendu, svá at skothendur sé þar sumar eða allar í vísuorði, þá er þat eigi rétt.

Nú er alhent:

44. Frama skotnar gram, gotnum,

gjöf sannask, röf spannar,

menstiklir, vensk, miklar

manndýrðir vann skýrðar.

Herfjölð, bera hölðar,

hagbáls lagar stála

friðask sjaldan við valdi,

vallands svala branda.

Hér eru tvennar aðalhendingar í hverju vísuorði. Þessi þykkir vera fegrstr og vandaðastr, ef vel er ortr, þeirra hátta, er kvæði sé ort eftir, ok er þá full alhending, ef eigi finnst í at, ek, en eða þau smáorð, er þeim fylgja, nema standi í hendingum, en eigi hafa allir menn þat varazt, ok er þat fyrir því eigi rangt, sem kvað Klæingr byskup:

Bað ek sveit á glað Geitis,

gör er íð at för, tíðum

drögum hest á log lesta,

lið flýtr, en skrið nýtum.

Þetta er stamhendr háttr:

45. Lætr undin brot brotna

bragningr fyr sér hringa.

Sá tekr fyr men menja

mætt orð of sik fættir.

Armr kná við blik blikna

brimlands viðum randa,

þar er hönd, at lið liðnar,

lýslóðar berr glóðir.

Hér er í frysta ok þriðja vísuorði tvíkveðit at einni samstöfu ok haft þat til hendinga, ok fyrir því köllum vér þetta stamhent, at tvíkylft er til hendingarinnar, ok standa svá hendingar í orðinu sem riðhendur.

Nú er sá háttr, er samhent er kallat:

46. Virðandi gefr virðum

verbál liðar skerja.

Gleðr vellbroti vellum

verðung afar-þungum.

Ýtandi fremr ýta

auðs sæfuna rauðum,

þar er mætum gram mæti

marblakks skipendr þakka.

Hér eru þær hendingar, er vér köllum samhendur, því at þessar eru allar með einum stöfum ok eru í fyrsta ok þriðja vísuorði, svá settar sem skothendur í dróttkvæðum hætti.

Nú er iðurmælt:

47. Seimþverrir gefr seima

seimörr liði beina.

Hringmildan spyr ek hringum

hringskemmi brott stinga.

Baugstökkvir fremr baugum

bauggrimmr hjarar drauga.

Viðr gullbroti gulli

gullhættr skapa fullan.

Hér er þrim sinnum haft samhending, tysvar í fyrsta ok þriðja vísuorði, en í öðru ok inu fjórða